این روزها تجهیزات کابل کشی در پروژههای برقی، بسیار حرفهایتر و پیشرفتهتر از گذشته هستند. سیمها و کابلهای برق، یکی از حیاتیترین ابزار مورد استفاده در زندگی روزمره ما هستند و هر نوع بیاحتیاطی میتواند منجر به خسارت و حتی نابودی کل پروژه و تمامی سازه شود. یکی از این تجهیزات که در پروژههای کابل کشی بسیار کاربرد دارد، نردبان کابل است. در این مقاله به اهمیت این محصول می پردازیم.
نردبان کابل چیست؟
نردبان کابل یا لدر کابل یکی از تجهیزات صنعتی برقی پرکاربرد است که عموما برای نگهداری و مدیریت کابلهای برق در مکانهای رو باز استفاده میشود. نردبان کابل، یک ساختار فلزی است که از دو ریل جانبی مانند ریل بست چنگالی ساخته شده است. این دو ریل، به صورت موازی نسبت به هم قرار میگیرند و توسط چند ردیف رینگ یا واحدهای عرضی، به یکدیگر متصل میشوند. یک نردبان کابل از نظر ظاهری، هم مشابه یک نردبان ساده، به شکل یک قطعه صاف ساخته شود، و هم با استفاده از اتصالات مختلف، میتواند مسیری پیچیده و طبقاتی داشته باشد.
از نردبان کابل جهت قرارگیری کابلها بر روی آن به جای عبور دادن آنها از داخل لولههای برق (کاندوئیت) استفاده می شود. این روش در مواردی که نیاز به تغییر در روند کابل کشی باشد، بسیار مفید و کاربردی خواهد بود. نردبان کابل برای نظم بخشیدن و زیبایی سیمکشیها و کابلهای قطور به ویژه در ساختمانهای بزرگ صنعتی مورد تایید است.
جنس نردبان کابل
از آنجا که پروژههای کابل کشی و سیمهای برق خطر اتصال و آتش سوزی دارند، نردبان کابل هم مانند سایر تجهیزات سیمکشی دارای کاربردهای امنیتی میباشد. از این رو جنس نردبان کابل، جزو ماهیت مهم آن تلقی میگردد. از آنجا که فلز رسانای جریان الکتریکی است، نردبان کابل و اتصالات مربوط به آن باید مقاومت بالایی در برابر این موضوع از خود نشان دهد و از مواد مقاوم ساخته میشود. از این رو انواع نردبان کابل را با جنسهای آلومینیوم، گالوانیزه، فولاد ضد زنگ، فیبر تقویتشده و … در بازار تجهیزات برقی پیدا کنید. اما گالوانیزه پر کاربردترین و محبوبترین جنس برای نردبان کابل است. چون مقاومت و طول عمر بیشتری نسبت به سایر جنسها دارد.
انواع نردبان کابل گالوانیزه
نردبانهای کابل گالوانیزه بر اساس معیارهای مختلف طبقهبندی میشوند.
-
از نظر نوع گالوانیزه
نردبانهای کابل بر اساس جنس بدنه به انواع مختلفی گروهبندی میشوند. اما با توجه به موضوعیت مقاله، نردبان کابل گالوانیزه به 2 گروه اصلی تقسیم میشوند.
-
نردبان کابل گالوانیزه سرد:
در این روش پس از آنکه اجزای نردبان (ریلها و بستها) چربی زدایی و شستشو شد، همانند گالوانیزاسیون سرد لولههای گالوانیزه با روش الکترولیز و محلول نمک روی، گالوانیزه میشوند. به عبارت دیگر، پوشش الکتروگالوانیزه به وسیله اعمال محلول فلز سولفات روی یا سیانید بر روی سطح نردبان کابل مینشیند. از آنجا که محلول گالوانیزه با اسپری یا پیستوله بر روی اجزای نردبان پاشیده میشود، ضخامت پوشش بسیار کم و حدود 5 الی 8 میکرون است. اما سطح صیقلی و صافتری دارند. نکته جالب این است که میتوان ضخامت آن را به طور دقیق کنترل کرد. مقاومت این نوع نردبان کابل نسبت به خراش، ضربه و رطوبت کمتر از نوع گرم است و برای فضاهای پر تنش و مکانهای رو باز پیشنهاد نمیشود.
-
نردبان کابل گالوانیزه فابریک:
نردبان کابل را از ورقهای فولادی گالوانیزه میسازند. ورقهای گالوانیزه را در مرحله نورد، فرم میدهند و سپس اجزای فرم گرفته و آماده را جهت ساخت نردبان به هم پانچ یا پیچ و مهره میکنند. به این نوع نردبان کابل گالوانیزه فاکریک هم میگویند که با توجه به مقاوم بودن در مقابل زنگ زدگی و رطوبت گزینه بسیار مناسبی جهت استفاده در سیستمهای کابلکشی کارخانجات صنایع مختلف، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، نیروگاهی، دارویی و شیمیایی میباشد.
جهت اتصال قطعات نردبان کابل گالوانیزه فابریک از دستگاه تمام اتوماتیک سیانسی با عرض 2 متر استفاده و جهت خمکاریها از دستگاه نیمه اتوماتیک خم استفاده میشود. نردبان کابل فابریک یکی از انواع نردبانهایی است که توسط پتروگرایش تولید میشود.
-
نردبان کابل گالوانیزه گرم:
در روش گالوانیزه گرم، پس از تولید نردبان فولادی و طی کردن مراحل تمیز کردن، چربی زدایی و اسید شویی ابتدا آن را داخل وان کلرید آمونیون غوطهور میکنند. چون این محلول پوشش نازک و یک دستی روی سطح فلز ایجاد میکند که منجر به چسبندگی و پوشش بهتر فلز روی میگردد.
اکنون لوله و پروفیل را جهت گالوانیزه کردن، در وان مذاب روی با درجه حرارت 460 درجه سانتی گراد غوطهور میکنند. هر چه لوله و سایر قطعات فولادی بیشتر در وان مذاب غوطه ور بماند، ضخامت پوشش گالوانیزه بیشتر است. در نتیجه مقاومت بیشتری نسبت به نردبان کابلهای فابریک در برابر رطوبت، نوسانات دمایی و خراش دارد.
پس از خروج از وان مذاب و سرد شدن، باقی مانده اضافات و شرهها را توسط سمباده زنی (پولیش) به صورت دستی یا برقی از سطح نردبان پاک میکنند تا سطح صاف و یکدستی داشته باشد.
-
از نظر شکل ظاهر
نردبان کابل دارای مدل های مختلفی است که هر کدام به تناسب مدلی که دارد از آن استفاده بهینه خواهد شد.
-
شاخه مستقیم
اصلیترین مدل برای نردبانکابل، نوع شاخه مستقیم است. در این مدل نردبان، بدون در نظر گرفتن مقدار طولی آن و یا ضخامتی که باید داشته باشد از یک خط مستقیم پیروی میکنند و در یک جهت قرار میگیرد. به طور معمول طولی معادل دو الی سه متر دارند و فاصله پلهها نسبت به هم حدود ۲۵ سانتیمتر است.
-
نردبان سه راهی
ممکن است شرایط اعمال پروژه به گونهای باشد که بخواهید از یک مبدا به دو یا چند مقصد، انشعاب بکشید. حتی شاید نیاز باشد که در طول مسیر تعدادی از کابلها را خروج دهید و یا اینکه در میانه راه کابلهایی را اضافه کنید. در این صورت باید از نردبان مدل سه راهی استفاده نمایید تا نصاب بتواند به انشعابی که میخواهد ایجاد کند، راحت دسترسی پیدا کند.
-
نردبان زانویی
گاهی ممکن است در مسیر کابل کشی اختلاف ارتفاع ایجاد شود. برای جلوگیری از میزان آسیبهای وارده احتمالی به کابل ها و نردبان، نیاز به مدلهایی به شکل نیم دایره و زاویه دار است. بهرهمندی از این مدل، تنشهای فیزیکی بین سیمها را کم میکند و از بروز خطرات جلوگیری مینماید.
-
نردبان چهار راهی
نحوه کارکرد این مدل تقریبا مانند نوع سهراهی است. از مدل چهار راهی در مکانهایی استفاده میشود که بیشتر از یک خروجی نیاز دارند. مثلا مرکز سقف که بیشتر نقش ترمینال را ایفا می کند.
-
نردبان عمودی
وظیفه این مدل، بالا و پایین کردن کابلها در ارتفاعهایی است که امکان دسترسی آسان به آنها وجود ندارد و به وسیله این تجهیزات میتوان به آسانی کلیه سیمها و کابلها را هدایت کرد.
کاربرد نردبان کابل گالوانیزه چیست؟
- اصلی ترین کاربرد نردبان کابل، محافظت، مدیریت، نظمدهی و مراقبت از سیمها و کابلهای برق است
- علاوه بر آن از نردبان کابل برای گذر سیمهای مهار، فرمان و نیرو استفاده میشود که به خاطر شدت جریان الکتریسیته، حرارت بسیاری ایجاد میکند.امکان تهویه مناسب یکی از ویژگیهای نردبان کابل است که باعث میشود تا حرارت ایجاد شده، در هوا پخش شود و امکان بروز خطر را به حداقل میرساند.
- شکل ظاهری این محصول به گونهای است که اجازه ورود و خروج هر نوع کابلی را از هر قسمتی از پروژه میدهد.
- در پروژههایی که تعداد بالایی از کابل استفاده شده و وزن کابلها زیاد است، از نردبان کابل استفاده میشود. چون این ابزار در برابر وزنهای بالا بسیار مقاوم است و میتواند وزن زیادی را تحمل کند.
- با توجه به شکل ظاهری، سطح مقطع کمی دارد. در نتیجه تجمع رطوبت و گرد و خاک کمتری را شاهد خواهیم بود. به همین دلیل برای استفاده در فضاهای بیرون مناسبتر است.
- همچنین سازهی نردبان کابل به گونهای است که در هر شرایطی، امکان دسترسی به سیمها برای بررسی و تعمیر آنها وجود دارد.
مشخصات فنی نردبان کابل گالوانیزه
نردبان کابل، یک قطعه نردبانی است با طول استاندارد ۳ تا ۶ متر تولید میشود. اما کابلکشیها، به خصوص در پروژههای صنعتی، هم در اندازههای طولانیتری انجام میشوند و هم در بسیاری از شرایط، یک مسیر مستقیم را طی نمیکنند. برای برطرف کردن این نیاز، علاوه بر استفاده از مدلهای مختلف نردبان کابل، از قطعات کمکی دیگری هم استفاده میشود که به اتصالات نردبان کابل برق معروفند. برخی از این اتصالات عبارتند از: زانویی، سهراهی، چهارراهی، رایزر، ردیوسر نردبان کابل و….
برای ساخت این سازه دو ریل فلزی در نظر میگیرند که روی جداره آنها سوراخهایی با فاصله مشخص و استاندارد نسبت به یکدیگر ایجاد شده است. این سوراخها محل اتصال پلهها خواهند بود. میله یا ورقهای مقاوم به عنوان پله با عرضهای مختلف در فاصلههای حدود 25 سانتیمتر روی این ریلها متصل میشوند.
عرض این سازهها با توجه به محیط نصب آنها و همچنین تعداد کابلهای نصب شده بر روی پلهها بین 5 الی 100 سانتیمتر متغیر است
نردبانهای گالوانیزه برقی برای استفاده در بخشهای صنعتی و مسکونی حدود سه متر طول دارند.
میزان ضخامت ورقهایی که برای ساخت این سازهها بکار میرود متفاوت بوده و اغلب حدود 3 میلیمتر میباشند (البته به عرض سازه بستگی دارد).
عمق یا همان ارتفاع دیوارهها ارتباط مستقیمی با تعداد کابلهای نصب شده بر روی نردبان دارد. به طوریکه هر چه عمق سازه بیشتر باشد، تعداد کابل بیشتری بر روی آن نصب میشود. عمق 4 تا 15 سانتی متر از بازههای رایج برای این سازهها میباشد.
لدر گالوانیزه چیست؟
لدر کابل درواقع همان نردبان کابل است که با نام Ladder هم شناخته میشود. در واقع تفاوتی بین نردبان کابل و لدر کابل وجود ندارد. فقط 2 نام متفاوت برای یک محصول معرفی میشود.
لدر کابل گالوانیزه رنگی
لدر کابل رنگی یا نردبان کابل رنگی، یک نردبان کابل با بدنه فلزی است که روکش گالوانیزه ندارد. به همین دلیل مقاوت بسیار کمی نسبت به لدر کابل گالوانیزه دارند. به منظور افزایش مقاومت نردبان کابل فلزی و حفظ بدنه آن در برابر رطوبت و رسوب، سطح آن را با رنگهای مخصوص میپوشانند. نردبانهای کابل رنگی در برابر رطوبت و سایر آسیبهای محیطی مقاومت کمتری دارند و رنگ روی سطح آن پس از مدتی ممکن است خراشیده گردد. از این رو عمر این لدرها نسبت به نوع گالوانیزه کمتر است. اما قیمت کمتری دارند. از این رو برای پروژههایی که در مکانهای روباز اجرا میشود، رطوبت محیط بیشتر است یا فضاهای کارگاهی یا کارخانهای که احتمال ضربه و خراش در آن بیشتر خواهد بود، از این نوع نردبان کابل استفاده نکنید.
ویژگی های یک نردبان کابل استاندارد
طراحی و ساخت نردبان کابل پروسه پیچیدهای ندارد. شکل ظاهری آن شبیه به نردبانهای چوبی سادهای است که همه ما حداقل یکبار دیدهایم. همانطور که قبلا هم گفتیم این سازه متشکل از دو ریل جانبی و پلههایی است که به کمک جوش یا پیچ و مهره به ریلها وصل میشوند.
از آنجایی که این نردبانهای فلزی محل قرار گیری و عبور کابلها هستند، رعایت استاندارهای ساخت اهمیت پیدا میکند. در ادامه به تعدادی از این استانداردها می پردازیم:
- پله ها:
عموما پلههای یک نردبان کابل استاندارد را به شکل مشبک میسازند تا بتوانند کابلها را راحت تر به آنها متصل نمایند. فاصله پله ها نسبت به هم حدود 25 سانتی متر است.
- عرض
نردبانهای کابل در عرضهای مختلفی از 5 تا 100 میلیمتر ساخته میشوند. انتخاب نردبان با عرض مناسب به تعداد، قطر و سنگینی کابلهای عبوری در پروژه بستگی دارد.
- ارتفاع
ارتفاع این تجهیزات بر اساس قطر کابلها و فواصل بین آنها میتواند در بازهای بین 4 میلی متر تا 150 میلیمتر باشد.
- ضخامت
ضخامت نربانهای کابل، بر اساس جنس، ضخامت ورقی که اجزای نردبان از آن ساخته شده و ظرفیت بار متغییر است. ضخامت استاندارد حدود 1.5 میلی متر تا 3 میلیمتر میباشد.
- ظرفیت بار
ظرفیت بار نردبانهای کابل به عواملی مانند عرض، ضخامت و ارتفاع بستگی دارد. یک نردبان کابل معمولی در حالت عادی قادر به تحمل وزنی حدود 200 kg/m میباشد.
- فاصله
فواصل میان پلههای نردبان کابل به صورت استاندارد حدود 25 ستانی متر است. اما با توجه به برخی ابعاد سفارشی، با فواصل بین 50 تا 300 میلیمتر نیز گاها تولید می شود.
- استانداردها
نردبانهای کابل باید طبق استانداردهای بین المللی IEC، NEMA و UL ساخته شوند.
تفاوت لدر کابل با سینی کابل
- شاید برخی فکر میکنند که نردبان کابل و سینی کابل کاربرد مشابه دارند و یکی هستند. اما این یک اشتباه است.
- از نردبان کابل برای فضاهای روباز استفاده میکنند در حالی که سینی کابل برای فضاهای سرپوشیده مناسبتر است.
- نردبان کابل در مقایسه با سینی کابل مقاومت بیشتری دارد. به همین خاطر برای انتقال انرژی، قدرت، کابل هایی با جریان بالا استفاده میشود.
- با توجه به ساختار لدر کابل، کابلهایی که روی نردبان قرار میگیرند، به راحتی قابل دسترسی هستند. در نتیجه کار بازرسی و تعمیر آنها راحتتر است. همچنین در مکانهایی که محدودیت فضا وجود دارد، دسترسی به کابلها از زیر نردبان کارگشاست.
- لدر کابل به علت شکل ظاهری و سطح کمتر، تهویه مناسبتری نسبت به سینی کابل دارد. چون در نصب آن از صفحه زیرین استفاده نشده، عبور جریان هوا بهتر است و احتمال داغ شدن کابلها ناشی از جریان های عبوری کم است. همچنین تجمع رطوبت یا گرد و غبار در سیمکشی بسیار کم و ناچیز خواهد بود.
نکات مرتبط با نصب نردبانهای کابل
پس از آشنایی با نردبان کابل، لازم است تا با نکات مرتبط با نصب آن نیز آشنا شویم.
- یکی از مهمترین نکات در نصب و راه اندازی نردبان های کابل، این است که کابلها نباید به هیچ وجه روی هم قرار بگیرند. چون به علت عبور جریان های الکتریکی ایجاد نوسانات الکتریکی و افزایش حرارت در کابل ها می شود. البته هنگام ورود و خروج کابل به نردبان مانعی ندارد.
- در ورود و خروج کابلها به داخل نردبان دقت کنید که کابل با ریلهای کناری تماس نداشته باشد و در وسط قرار بگیرد.
- هنگامی که از نردبان به صورت عمودی استفاده می شود، بهتر است که کابلها به صورت یک در میان به پلهها بسته شوند. تا به خاطر جاذبه و سنگینی وزن کابل، از نردبان جدا نشوند.
- در نردبانهای کابل که به صورت افقی قرار می گیرند، وزن کابل بر روی پلههاست. اما بهتر است کابلها را دو تا در میان یه سه تا در میان به پله ها ببندید تا در جای خود ثابت بمانند و در اثر هر اتفاق احتمالی جابجا نشوند.
- در صورت نصب نردبان بر روی زمین، باید حداقل ۱۰ سانتی متر از سطح زمین فاصله داشته باشد. چنانچه نردبان در ارتفاع و نزدیک به سقف را نصب میشود باید بین ۳۰ الی ۴۰ سانتیمتر فاصله از سقف را رعایت کنید.
- فراموش نکنید زانوییها، خمها و هر گونه تغییر شکل دیگری که در نردبان باشد را در همان محل باید با نگهدارنده مهار نمود.
- در صورتی که نیاز به استفاده از چند ردیف نردبان افقی روی هم باشد، فاصله ردیفها نباید از 40 سانتیمتر کمتر باشد.
- به هیچ عنوان نباید دیواره کناری ریلها را در زمان نصب، ببرید. اما اگر مجبور به انجام این کار شدید حتما باید نگهدارندهای برای تقویت این ریل به کار بگیرید. چون ریل بریده شده، عملکرد ضعیفتری از خود نشان میدهد.
- بهتر است کابلها را به صورت یک ردیفه و با فاصله یک سانتیمتری از هم بر روی نردبان نصب کنید. همچنین پس از اتمام نصب، 20 درصد از فضای آن خالی باشد.
- قبل از شروع نصب کردن لدر، مسیر عبور کابل ها و مبدا و مقصد مسیر را مشخص کنید. این کار باعث میشود تا نیاز برای خرید مول نردبال کابل، و سایر اتصالات واضح و روشن شود. همچنین راحتر بتوانید اجرای کار را مدیریت کنید.
سخن پایانی:
امیدواریم این محتوا در مورد آشنایی شما با نردبان کابل، اطلاعات مناسبی در اختیارتان گذاشته باشد. نردبان کابل گالوانیزه به منظور محافظت از کابل ها و پروژههای مختلف برقی – صنعتی، تولید و عرضه میشود شرکت پتروگرایش به عنوان تولید کننده اعلام می کند که تمامی لدرهای این شرکت، قابل تولید در ابعاد و نقشه های سفارشی، با استانداردهای روز جهانی در انواع گالوانیزه گرم، گالوانیزه فابریک استیل 304 و 316 می باشند. این محصولات به دلیل استفاده از ورق های درجه 1 به کار رفته در ساخت، تولید طبق نقشه فنی و نظارت واحد کنترل کیفیت به یکی از محصولات پر طرفدار و پر کاربرد این شرکت در بین صنایع تبدیل شده است. همچنین با کنترل نظارت مستمر بر انجام مراحل گالوانیزاسیون، عمر مفید این محصولات را بیشینه کرده و گامی در جهت کسب رضایت بیش از پیش مشتریان خود بردارد.